ملا محمدحسین تبریزی (درگذشت ۹۸۵ ه. ق) ملقب به « مهین استاد» از نستعلیق‌نویسانقرن دهم هجری و استاد خوشنویسان بزرگی چون میرعمادو علیرضا عباسیبوده است. [۱] [۲] [۳]
وی فرزند مولانا عنایت‌الله شیخ‌الاسلام آذربایجان و برادر مولانا محمدعلی بود و از علمای دوران خود و از صاحبان فضل و کمال و هنر به‌شمار می‌آمد. شعر می‌گفت و گفته‌اند «محزون» تخلص می‌کرد. [۴]
محمدحسین ابتدا به کسب علوم پرداخت و در علم ادب و لغت عرب مهارت پیدا کرد. در جوانی به مشهدرفت و از سید احمد مشهدیو میرحیدر خوشنویستعلیم گرفت و سپس نزد مالک دیلمیرفت و خط را تکمیل کرد. در کتیبه‌نویسیدست قوی داشت و در زمان شاه اسماعیل دوم، کتیبه‌نویسی بناهای دولتی بر عهده وی بود. او شعر نیز می‌سرود و در جوانی درگذشت. [۴]
شهرت او چنان بود که میرعماد در جوانی قزوینرا ترک و به تبریزرفت تا نزد او شاگردی کند. می‌گویند میرعماد روزی قطعه‌ای از خط خود را به ملا محمدحسین تبریزینشان داد؛
استاد فرمود: «اگر چنین توانی نوشت، بنویس وگرنه قلم فرو گذار.»
میر گفت: «این را خود نوشته‌ام».
استاد روی او را بوسید و خط او را روی چشم گذارد و فرمود: «امروز استاد خوشنویسان هستی» و او را از شاگردی بی‌نیاز دانست. [۲] [۵]
او را شاگرد مالک دیلمیدانسته‌اند. [۱] و از شاگردان معروفش، محمدرضا تبریزی، بهبود شاهنشاهی، محمدشریف، علیرضا عباسیو میرعمادرا نام برده‌اند. [۴]
در ثبت تاریخ درگذشتش اختلاف‌هایی وجود دارد برخی آن را مصادف با درگذشت سیداحمد مشهدینستعلیق‌نویس ملازم شاه تهماسبو به سال ۹۸۶ ه. ق ذکر کرده‌اند. [۱] ، در کتاب «تربیت دانشمندان آذربایجان» ۹۸۲ و هدایت‌الله سپهر در تذکره خود ۹۸۰ و دوست نزدیک او «حافظ حسین ابن الکربلایی با ذکر روز و ماه روز شنبه هفدهم ماه رجب ۹۸۵ه.ق در قزوینذکر کرده که بیشتر درست‌می‌نماید. به هر حال آنچه مسلم است در جوانی بدرود حیات گفته و هنگام تالیف عالم‌آرای عباسی(حدود ۱۰۳۸) مدتها پیش درگذشته بوده است. [۴]
از آثار وی می‌توان به این موارد اشاره کرد:
- یک نسخه «مناجات» خواجه عبدالله انصاری، به قلم دودانگ خوش، با رقم: «تمت الرسالهٔ بیدالعبدالمذنب محمدحسین التبریزی، غفر ذنوبه»
- یک نسخه منتخب «حدیقه الحقیقه» سنایی، به قلم نیم دودانگ خوش، با رقم: «تمت الرسالهٔ الشریف علی یدالفقیر محمدحسین التبریزی»
- و قطعات مختلف دیگر که شاید شیواترین آن‌ها یک قطعه در مرقع ولی‌الدین افندیباشد، به قلم دودانگ و نیم دودانگ و کتابت عالی، با رقم:«نمقه العبد محمدحسین التبریزی غفر له» [۴]
پیوند به بیرون